หลอดเลือดหัวใจตีบ ภัยเงียบ...ที่ใกล้ตัวกว่าที่คิด

   พฤติกรรมการใช้ชีวิตของทุกคนที่เปลี่ยนไป โดยเฉพาะในสังคมเมือง อาจทำให้การใส่ใจสุขภาพของตนเองน้อยลง แถมเมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายของเราก็ย่อมเสื่อมถอยไปตามเวลา จนเป็นบ่อเกิดของโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ที่ต่างแวะเวียนมาหาแบบไม่ให้ทันตั้งตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ” ที่หลายคนอาจมองเป็นเรื่องไกลตัว แต่จริงๆ แล้วกลับใกล้ตัวกว่าที่คิด แถม “โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ” ก็ยังเป็น 1 ในโรคที่คร่าชีวิตของคนไทยเป็นอันดับต้นๆ วันนี้โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล จะพาทุกคนมาทำความเข้าใจกับโรคนี้ให้มากขึ้น

โรคหลอดเลือดหัวใจตีบเกิดจากอะไร?
   “โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ” เกิดจากผนังหลอดเลือดหัวใจ “Coronary” เสื่อมสภาพ ทำให้มีความหนาตัวขึ้นจากการอุดตันของไขมันและเนื้อเยื่อ เป็นเหตุให้หลอดเลือดตีบ การไหลเวียนเลือดไปสู่หัวใจลดน้อยลงและหล่อเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ไม่เพียงพอ จนอาจทำให้เกิด “ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด” ได้
   “ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด” นี่เอง ที่ส่งผลให้ร่างกายแสดงอาการออกมาเป็นอาการเจ็บหน้าอกหนักๆ แถมถ้าเกิดไขมันที่สะสมอยู่บนผนังหลอดเลือดชั้นในเกิดการแตกตัวออกกลายเป็นลิ่มเลือด ก็อาจทำให้เกิดการอุดตันแบบฉับพลัน ซึ่งอาจนำไปสู่ “ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน” และเสียชีวิตอย่างกะทันหันได้

อาการของโรคหลอดเลือดหัวใจเป็นอย่างไร?

• มักจะเหนื่อยง่ายเฉียบพลัน เวลาที่ออกกำลังหรือต้องใช้แรงจำนวนมาก
• หายใจหอบ หายใจเข้าได้ไม่เต็มปอด และไม่สามารถนอนราบกับพื้นได้
• หน้ามืด เวียนหัว และแน่นหน้าอก เนื่องจากความดันโลหิตต่ำแบบเฉียบพลัน
• เจ็บหน้าอกเหมือนถูกเค้นแรงๆ หมายรวมไปถึงอาการร้าวตั้งแต่ คอ กราม ไหล่ และแขน 2 ข้าง
• ในกรณีที่รุนแรง อาจหมดสติหรือมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจวาย

1. มีภาวะอ้วนหรือน้ำหนักเกิน
2. เป็นโรคเบาหวาน
3. มีความดันโลหิตสูง
4. มีภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ
5. มีความเครียดสะสม
6. ไม่ค่อยออกกำลังกาย
7. ไม่ค่อยกินผักและผลไม้
8. สูบบุหรี่จัด 

การตรวจวินิจฉัยค้นหาโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ

   สำหรับคนที่มีความเสี่ยงจะเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ควรหมั่นตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ เพื่อซักประวัติและตรวจหาความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเบื้องต้น เช่น ตรวจวัดความดันโลหิต ตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด และตรวจวัดไขมันในเลือด ควบคู่กับการตรวจทางห้องปฏิบัติการ (Lab test) เช่น การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) การตรวจการทำงานของหัวใจขณะออกกำลังกาย (EST) การตรวจหัวใจด้วยคลื่นความถี่สูง (Echo) การถ่ายภาพรังสีของทรวงอก (Chest X-ray) เป็นต้น

วิธีการรักษาเป็นอย่างไร?

1. การใช้ยา
2. วิธีขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูน (Balloon Angioplasty) : วิธีนี้จะช่วยดันไขมันอุดตันให้ชิดกับผนังหลอดเลือด ขยายหลอดเลือดที่ตีบตันให้เลือดสามารถวิ่งผ่านได้สะดวกมากยิ่งขึ้น
3. การผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Artery Bypass Grafting) : วิธีผ่าตัดทางเดินเลือดหล่อเลี้ยงหัวใจใหม่ ด้วยการสร้าง “ทางเบี่ยง” หรือที่รู้จักกันว่า “การผ่าตัด Bypass” โดยใช้หลอดเลือดจากส่วนอื่นมาต่อเข้ากับหลอดเลือดหัวใจบริเวณที่ตีบหรืออุดตัน เพื่อให้สามารถลำเลียงเลือดและออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ดีขึ้น

แล้วจะป้องกันไม่ให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบได้อย่างไรบ้าง?
   ถึงแม้ส่วนหนึ่งของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจจะมาจากปัจจัยที่หลีกเลี่ยงไม่ได้อย่างพันธุกรรม เพศ และอายุ แต่ก็ยังมีปัจจัยเสี่ยงอีกหลายอย่างที่มาจากการกระทำของเราเอง เพราะฉะนั้นการป้องกันตนเองให้ห่างไกลจากโรคนี้ที่ดีที่สุด ก็คือ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ จนเป็นสาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ตามแนวทางต่อไปนี้

• เริ่มจากปรับพฤติกรรมการกินให้เหมาะสมกับจำนวนพลังงานที่ร่างกายต้องใช้ต่อวัน เพื่อให้พลังงานในร่างกายเกิดความสมดุล
• เลือกกินอาหารที่มีแคลอรี่ (Kcal) หรือไขมันต่ำ และเน้นกินผักผลไม้ให้หลากหลายมากขึ้นรวมถึงลดอาหารที่หวานจัดและเค็มจัด
• ออกกำลังกายและทำกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหว ประมาณ 30 นาทีต่อวัน เพื่อพัฒนาความแข็งแรงของระบบการทำงานหัวใจ
• งดการสูบบุหรี่ และผ่อนคลายความเครียดด้วยกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบ เพื่อลดความตึงเครียด